Dlaczego i dla kogo lakier

Lakier pozostawia na powierzchni drewna solidną powłokę odporną na większość uszkodzeń mechanicznych. Podłogom zapewnia dobrą kondycję przez wiele lat, bez potrzeby renowacji. Zalecany jest do pomieszczeń mocno eksploatowanych. Zapewnia, w zależności od stopnia połysku, efekt lustrzanego odbicia lub satynowe czy matowe wykończenie. Zabezpieczoną lakierem podłogę łatwo jest utrzymać w czystości, choć wszelkie zarysowania i skazy są bardziej widoczne (szczególnie na podłogach w połysku) niż na podłogach matowych.

 

Dlaczego i dla kogo olej 

Z kolei olej nie tworzy powłoki na powierzchni posadzki, ale zabezpiecza ją dzięki temu, że głęboko impregnuje drewno. Zapewnia matowy efekt wykończenia. Tym samym podkreśla naturalne piękno i usłojenie desek, które zachowują częściowo swoją oryginalną, lekko chropowatą fakturę. Polecany jest tym osobom, które cenią naturalne i bardziej ekologiczne rozwiązania. Ponadto, olejowane podłogi są antystatyczne (nie przyciągają kurzu) i antypoślizgowe, bardziej stabilne od lakierowanych, więc z powodzeniem można stosować je na posadzkach z ogrzewaniem podłogowym czy w łazience i kuchni. Dodatkowo, w przypadku poważniejszych uszkodzeń nie ma konieczności renowacji – cyklinowania i malowania – całego parkietu, wystarczy wyszlifowanie i ponowne za olejowanie zniszczonego miejsca. Zabezpieczanie podłogi za pomocą oleju należy ponawiać co ok. rok, dwa, a cykliczną pielęgnację i konserwację wykonywać jedynie dzięki specjalnym preparatom zalecanym przez producenta użytego oleju. Olej polecany jest do wnętrz, które odznaczać się mają ciepłem i przytulnością.

 

Olejowanie

Dawniej drewniane podłogi zabezpieczano najczęściej kryjącymi farbami olejnymi bądź transparentnymi, błyszczącymi lakierami. Od kilku lat coraz większą popularność zyskuje jednak inna metoda impregnacji drewna, czyli olejowanie. Nie dość, że dzięki zabezpieczaniu olejem deski podłogowe czy parkiet są jedwabiście gładkie, odporne na działanie wilgoci i wyglądają naturalnie, to jeszcze można wykonać je samodzielnie. Jak olejować podłogi i jaki olej do drewna wybrać?

 

Wybór oleju

Olejem do podłóg można konserwować drewno iglaste, liściaste czy egzotyczne niemal każdego gatunku. W Polsce najczęściej wykonuje się olejowanie drewna dębowego, a także olejowanie podłóg sosnowych. Nie oznacza to jednak, że jeden produkt będzie dobry w każdym przypadku. Drewno liściaste, iglaste oraz egzotyczne różni się bowiem zawartością naturalnych żywic, co przekłada się na ich zdolność do chłonięcia oleju. Chcąc mieć pewność, że parkiet czy deski podłogowe po impregnacji olejem nie tylko będą doskonale wyglądać, ale także będą właściwie zabezpieczone przed wilgocią czy urazami mechanicznymi, warto wybrać olej, który producent poleca do konkretnych gatunków drewna.

 

Olejowanie starej podłogi powinno wyprzedzać jej cyklinowanie.

Jaki olej do impregnacji drewna wybrać? Na rynku dostępne są dwa typy olejów do podłóg, tj. twardniejące i nietwardniejące. Oba produkuje się na bazie naturalnych olejów (głównie lnianego, tungowego, słonecznikowego), jednak w olejach do konserwacji drewna z pierwszej grupy znaleźć można również naturalne lub syntetyczne żywice oraz rozpuszczalniki (np. wodorki węgla albo terpentyny). Dzięki nim olej szybciej wysycha, a olejowane drewno zyskuje twardą, odporną na uszkodzenia mechaniczne powierzchnię. Doskonale sprawdzi się więc na mocno eksploatowanych podłogach drewnianych oraz na miękkich gatunkach drewna. W olejach do podłóg nietwardniejących nie stosuje się natomiast dodatków żywic czy rozpuszczalników, tylko sole mineralne, które mają przyspieszać jego wysychanie. Są one więc bardziej naturalne, jednak nie zabezpieczają wierzchniej warstwy drewna przed ścieraniem i uszkodzeniami. Z tego względu konieczne jest wykończenie jej woskiem. Dosyć popularnym rozwiązaniem do olejowania drewna jest również zastosowanie olejo-wosku, który wnika głęboko w drewno, jednocześnie utwardzając jego powierzchnię.

 

Przygotowanie drewna do olejowania

Olejowanie można przeprowadzić wyłącznie na czystą, suchą, gładką i równą powierzchnię surowego drewna. Dzięki temu zyska się pewność, że drewno w każdym miejscu będzie chłonąć olej w takim samym stopniu. W przypadku nowych surowych desek czy klepek parkietowych należy odczekać co najmniej siedem dni od ich ułożenia, by drewno zyskało temperaturę (najlepiej 18-23 stopnie Celsjusza) i wilgotność otoczenia. Dopiero po tym czasie można wycyklinować posadzkę (urządzenia tego typu można wypożyczyć w specjalistycznych punktach budowlanych). Metodą tzw. domową można ją po prostu przeszlifować papierem ściernym o zróżnicowanej gradacji, zaczynając od papieru gruboziarnistego (ok. 80-100), przez średnioziarnisty (ok. 120-140), a kończąc na drobnym, tj. powyżej 200.

Biorąc pod uwagę dużą powierzchnię podłogi, najlepiej wybrać elektronarzędzia takie, jak szlifierki oscylacyjne czy taśmowe z tarczami szlifierskimi, do których przytwierdza się arkusze papieru ściernego. Niezwykle istotne jest, by szlifować drewno wzdłuż usłojenia, aby nie powstawały trudne w usunięciu rysy. Obie te metody można wykorzystać również do renowacji parkietu czy desek, tj. do zdarcia z ich wierzchniej warstwy farby czy lakieru. Należy pamiętać, że uzyskanie odpowiedniego efektu będzie w tym przypadku będzie bardziej czasochłonne niż przy szlifowaniu nowych posadzek. Konieczne może być również dodatkowe uzupełnienie szczelin specjalną masą uszczelniającą lub mieszaniną pyłu drzewnego ze szlifowania oraz kitu do drewna w wybranym kolorze.

 

Polerowanie podłogi olejowanej

Po 15-20 minutach od nałożenia na podłogi olejowane preparatu należy przystąpić do ściągania nadmiaru oleju oraz polerowania. Najlepiej do tego celu wykorzystać maszyny polerskie z tarczami z białego filcu polerskiego (do wypożyczenia w specjalistycznych punktach). Można również zastosować szlifierkę kątową z tarczą polerską z sukna lub filcu, włączając ją na prędkość 150-300 obr./min. Do ręcznego polerowania można wykorzystać szmatki z miękkich tkanin, np. filcu, bawełny czy flaneli. W takim przypadku trzeba jednak pamiętać o częstej ich wymianie, ponieważ bardzo łatwo wchłaniają olej. Gładką i suchą powierzchnię można ponownie pokryć olejem, powtarzając również polerowanie po 15-20 minutach. Ile razy należy olejować podłogę? Wszystko zależy od wytycznych producenta i typu oleju, przeważnie jednak nakłada się minimum dwie warstwy preparatu, by uzyskać odpowiedni poziom impregnacji drewna przed wodą i zanieczyszczeniami.

 

Kiedy można wejść na podłogę olejowaną? 

Po upływie 24 godzin od naniesienia oleju można ponownie chodzić po podłodze parkietowej. Po upływie 48 godzin można na niej ustawić meble. Należy jednak odczekać tydzień z położeniem dywanów na świeżo olejowaną podłogę drewnianą. Po upływie tygodnia można przetrzeć podłogę wilgotną szmatką.

WAŻNE : Zbyt szybkie wejście na podłogę może spowodować wybijanie oleju z powierzchni.  W takim przypadku należy natychmiast zetrzeć nadwyżkę oleju. Olej, który zdążył wyschnąć, można usunąć poprzez naniesienie świeżego oleju lub delikatne zeszlifowanie. Po szlifowaniu należy jednak ponownie wetrzeć w dane miejsce olej.

 

Podłoga lakierowana

Lakier umożliwia łatwą konserwację podłogi i utrzymanie jej w czystości. Ta zaleta jest decydująca w wyborze między podłogą olejową a lakierowaną.

Podłoga lakierowana to najbardziej tradycyjny sposób wykończenia drewna, z którym każdy chyba się spotkał. Zapewne każdy z nas po takiej podłodze chodził, choć być może nie zwracał na to uwagi. Jedną z najczęściej wymienianych zalet tego typu pokrycia jest jego wytrzymałość. Wynika to z wytworzonej przez lakier na powierzchni drewna cienkiej błony, która niejako odgradza drewno od czynników zewnętrznych. Polakierowana podłoga jest także mniej podatna na zarysowania. Lakier sprawia, że drewno jest dobrze zabezpieczone, a czyszczenie jest stosunkowo proste. Wystarczy środek do pielęgnacji podłogi, którym zmywamy powierzchnię. Używamy do tego wilgotnego, a nie mokrego mopa.

Na rynku dostępnych jest kilka rodzajów lakierów. Można wybierać spośród matowych, półmatowych i z połyskiem. Te ostatnie wymagają wyjątkowej dyscypliny. Są trudne w utrzymaniu czystości, na podłodze z połyskiem bardzo dokładnie widać wszystkie zarysowania. Niektórym może też przeszkadzać odbijające się niczym w lustrze światło. Dość popularne są lakiery elastyczne. Pod wpływem uderzenia uginają się ale nie odpryskują.

Podłogi lakierowane bardzo dobrze sprawdzają się w sypialni lub w salonie. Tradycyjne lakiery rozpuszczalnikowe dość długo schną. Proces utwardzania powierzchni polega na odparowaniu rozpuszczalnika z naniesionej warstwy lakierniczej. Trwa to przeważnie kilka dni, w czasie których pomieszczenie nie nadaje się do użytkowania, a dodatkową niedogodnością jest nieprzyjemny, drażniący i niebezpieczny dla zdrowia zapach rozchodzący się w pomieszczeniu.

W przypadku lakieru ekologicznego w procesie utwardzania wykorzystywane są promienie UV. Jego przebieg jest bardzo szybki (czas utwardzania od momentu nałożenia lakieru do jego całkowitego utwardzenia to ok. 4 sekundy!) i jednocześnie bezpieczny. Użytkownik ma do dyspozycji gotowe do ułożenia deski, które nie wydzielają żadnych rozpuszczalników organicznych i są całkowicie hipoalergiczne.

 

Po jakim czasie można użytkować podłogę lakierowaną?

Najczęściej do utwardzenia lakieru dochodzi po jednym do trzech dni. Po takim czasie można zacząć delikatnie eksploatować lakierowaną podłogę. Jednak pełne użytkowanie, na przykład wnoszenie mebli, należy rozpocząć dopiero po pięciu dniach, a w przypadku niektórych lakierów do drewna – nawet dwóch tygodni. Dokładną informację o tym, kiedy lakier do drewna uzyskuje pełną wytrzymałość znajdziemy w karcie technicznej.